Ngay sau Tết, bắt đầu từ khoảng ngày mùng 10 của Tết Âm Lịch, các nhà vườn và nghệ nhân bắt đầu chăm sóc và nuôi dưỡng cây mai để giúp chúng hồi phục, lấy lại sức mạnh, và chuẩn bị cho mùa hoa rực rỡ trong dịp Tết năm sau.
Theo các nghệ nhân và chủ vườn chuyên nghiệp, cây mai tại nguồn bán mai vàng tết giá sỉ dùng để trang trí trong dịp Tết thường bị héo, mất sức sống, và phát triển kém vì chúng đã phải tập trung toàn bộ năng lượng để nở hoa trước Tết. Do đó, sau Tết, những người chăm sóc hoặc trưng bày cây mai phải chú ý kỹ lưỡng việc chăm sóc, bổ sung dinh dưỡng để giúp cây trở lại phát triển bình thường, đặt nền tảng cho hoa Tết của năm sau.
Với gần 30 năm kinh nghiệm về cây mai, ông Lê Hoàng Nam, còn được gọi là Ba Nam (phường 10, thành phố Mỹ Tho), chuyên mua và bán cây mai, đã thu thập và sở hữu hơn 100 cây mai lớn nhỏ, bao gồm nhiều cây hơn 100 năm tuổi. Trong dịp Tết Tân Sửu vừa qua, hầu hết các cây mai trong vườn của ông đều nở hoa đồng đều và đúng lúc Tết.
Ông Ba Nam chia sẻ: "Trưng bày giống mai nhị ngọc toàn trong dịp Tết tượng trưng cho việc mang lại may mắn vào nhà. Chăm sóc cây mai sau Tết rất quan trọng để chuẩn bị cho mùa hoa năm sau. Tuy nhiên, không phải ai cũng chú ý đến việc chăm sóc cây mai sau Tết. Các loại cây mai thường dùng cho trang trí Tết bao gồm cây mai chậu để trong nhà, cây mai chậu để ngoài trời, và cây mai trồng dưới đất. Theo những người trồng mai lâu năm, mỗi loại cây mai yêu cầu phương pháp chăm sóc riêng biệt, nhưng tất cả đều tuân theo những nguyên tắc cơ bản về chăm sóc sau Tết."
Ngày nay, một số người sau khi mua cây mai để trang trí Tết tiếc cắt hoa, thích để hoa héo và rụng tự nhiên. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm của nhiều người trồng mai lâu năm, đây là một trong những lý do chính khiến cây mai mất sức sống, ảnh hưởng đến sự phát triển trong suốt năm tiếp theo. Do đó, ông Ba Nam khuyên rằng: "Sau Tết, bạn nên cắt bỏ tất cả hoa và tỉa cành. Việc tỉa cành kích thích sự phát triển của các cành mới, mang lại nhiều nụ và hoa cho mùa Tết tiếp theo. Bước tiếp theo là thay đất cho cây. Trong khi gọi là thay đất, tốt nhất là không nên trồng cây mai trong đất mà thay vào đó là hỗn hợp tro trấu và xơ dừa. Sau đó phủ rơm lên gốc để giúp cây hồi phục hệ thống rễ, và bón phân để ổn định rễ sau khi hoa tàn. Tiếp đến là chăm sóc rễ, bao gồm việc rửa cây bằng vòi nước, thường được gọi là 'tắm cây mai'. Đến tháng 5, khi cây đã có đủ lá, bạn bắt đầu bón phân để thúc đẩy sự phát triển mới, phát triển nụ, và bảo trì cho đến tháng 10 Âm Lịch..."
Do nhu cầu chăm sóc cây mai sau Tết, cần nhiều công sức trong một khoảng thời gian dài, trong khoảng một thập kỷ trở lại đây, việc chăm sóc cây mai sau Tết đã trở thành một dạng lao động thuê ở thành phố Mỹ Tho và các khu vực khác. Ông Ba Nam chia sẻ: "Thời điểm này, tôi nhận công việc chăm sóc cây mai. Những năm trước, tôi chăm sóc hơn 200 cây mỗi năm, nhưng những năm gần đây chỉ còn vài chục cây mỗi năm. Giá cả phụ thuộc vào kích thước của cây."
Dù ông Phạm Lưu Giang, từ xã Tân Hội Đông, huyện Châu Thành, chỉ mới gắn bó với cây mai hơn 10 năm, ông sở hữu hàng ngàn mai vàng Việt Nam trong vườn của mình. Ông nói: "Chăm sóc cây mai sau Tết cần nhiều sự chú ý đến chi tiết, và bạn cần thật sự yêu cây mới có thể làm được. Sự chuẩn bị cho mùa Tết tiếp theo bắt đầu từ bây giờ. Ngoài các kỹ thuật đúng đắn, bạn cần có niềm đam mê với cây." Ông Phạm Văn Chinh, Chủ tịch Hội Cây Cảnh và Cây Kiểng tỉnh Tiền Giang, cho biết: "Với người miền Nam Việt Nam, nhìn thấy cây mai nở hoa là dấu hiệu của Tết. Do đó, việc chăm sóc cây mai sau Tết cần sự chính xác và tỉ mỉ để đảm bảo bạn có những cây đẹp để trưng bày trong và ngoài nhà trong dịp Tết..."
Chăm sóc cây mai sau Tết là một bước quan trọng, là điều kiện tiên quyết để cây tích lũy dinh dưỡng, giữ gìn sức khỏe, và tạo ra nụ cho hoa đẹp vào năm sau. Tuy nhiên, nhiệm vụ này cũng cần phương pháp đúng đắn, vì quá trình chăm sóc phụ thuộc vào loại cây mai dùng để trang trí trong dịp Tết.